Пайдалану ережелері
1. “Bolashaq” академиясының кітапханасын пайдалану ережесі Қазақстан Республикасының жоғары оқу орнының кітапханасы туралы Ережеге сәйкес әзірленді.
2. Ереже жоғары оқу орнының оқырмандарына қызмет көрсетуді ұйымдастырудың жалпы тәртібін, кітапхана мен оқырмандардың құқықтары мен міндеттерін реттейді.
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫНЫҢ КІТАПХАНАСЫН ПАЙДАЛАНУДЫҢ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕРІ
1. Кітапхана оқырмандарға кітаптарды, газеттерді, журналдарды және кітапханадағы басқа да құжаттарды уақытша пайдалануға беруді ұйымдастырады.
2. Әдебиетті үйге беру абонементтерде жүргізіледі. Оқу залдары әдебиеттерді жариялау құқығынсыз пайдалануға береді.
3. Энциклопедиялар, анықтамалықтар, диссертациялар, авторефераттар, мерзімді басылымдар, сирек және құнды кітаптар тек оқу залдарында жұмыс істеу үшін беріледі.
4. Әдебиеттерді белгіленген мерзімнен тыс пайдаланғаны үшін оқырманға айыппұл салынады.
5.Оқырманды кітапханаға жазу студенттік билетті немесе сынақ кітапшасын немесе оқу бөлімінің анықтамасын көрсету арқылы жүргізіледі.
6. Оқырман оқырмандық формулярын толтырады.
7. Кітапханаға жазылу кезінде оқырмандар оның ережелерімен танысып, олардың орындалуы туралы міндеттемені оқырман формулярында өз қолымен растаулары тиіс.
8. Оқырман билеті кітапхана, оның барлық абонементтері мен оқу залдарын пайдалануға құқық беретін құжат болып табылады.
9. Оқырман билетінің қолданылу мерзімі-оқу жылы. Кітапхана жыл сайын кітапхана белгілеген уақытта өздеріне тиесілі барлық әдебиеттерді ұсына отырып, өз оқырмандарын қайта тіркеуді жүргізеді. Қайта тіркеуден өтпеген және әдебиетті тапсырмаған оқырмандарға кітапхана қызмет көрсетпейді.
10. Академиядан шыққан кезде оқырмандар кітапханаға олардың артындағы басылымдар мен оқырман билеттерін қайтарады.
11. Кітаптарды, басқа да баспа туындыларын және басқа да материалдарды алған кезде оқырмандар басылымдарды мұқият қарап шығады және қандай да бір ақаулар анықталған жағдайда бұл туралы кітапханашыға хабарлайды, олай болмаған жағдайда басылымды соңғы пайдаланған оқырман басылымның бүлінуіне жауапты болады.
12. Пайдалану ережелерін бұзған немесе кітапханаға зиян келтірген оқырмандар заңмен, жарғымен және кітапхананы пайдалану ережелерімен қарастырылған формада әкімшілік, азаматтық-құқықтық (материалдық) жауапкершілікке тартылады.
13. Басылымның жоғалуына немесе абайсызда бүлінуіне жауапты оқырмандар оларды сол басылымдармен немесе олардың көшірмелерімен немесе кітапхана тең бағалы деп таныған басылымдармен алмастырады, ал ауыстыру мүмкін болмаған жағдайда нақты нарықтық құнын өтейді.
14. Кітапхананы пайдалану тегін. Кітапхана көрсететін қосымша ақылы қызметтердің, сондай-ақ айыппұл санкцияларының тізбесін ЖОО ректоры бекітеді.
ОҚУ ЗАЛЫН ПАЙДАЛАНУ ЕРЕЖЕЛЕРІ
1. Әдебиетке тапсырыс беру кезінде оқу залында оқырман оқырмандық билетін ұсынады және қажетті басылымдарды алып, күнін қояды және әр басылымның кітап формулярына қол қояды.
2. Оқу залдарында берілетін кітаптардың, басқа да баспа шығармаларының және өзге де материалдардың санына шек қойылмайды. Бір реттік сұраныстың артуымен кітаптар саны шектелуі мүмкін.
3. Оқу залына жеке және кітапхана кітаптарымен, журналдармен, газеттермен, баспа басылымдарынан қиындылармен және басқа да баспа материалдарымен кіруге рұқсат етілмейді.
4. Оқу залынан әдебиетті алып шығуға тыйым салынады. Осы ереже бұзылған жағдайда оқырмандар кітапхана белгілеген мерзімге кітапхананы пайдалану құқығынан айырылады немесе оған айыппұл салынады.
АБОНЕМЕНТТІ ПАЙДАЛАНУ ЕРЕЖЕЛЕРІ
1. Абонементтерде әдебиетке тапсырыс беру кезінде оқырмандар оқырман билетін ұсынады және кітап формулярына қол қояды және басылымның қолына берілетін күнін қояды.
2. Үйге берілген әдебиетті пайдалану мерзімі және абонементтерде (оқу, көркем және ғылыми әдебиет) берілетін басылымдардың саны шектеулі және сараланған түрде беріледі:
– көркем әдебиет 3 басылым мөлшерінде 14 күн мерзімге беріледі;
– оқу әдебиеті жұмыс бағдарламаларына сәйкес семестрге беріледі; жоғары сұранысқа ие және қорда шектеулі мөлшердегі оқу әдебиеті 3-тен 7 күнге дейінгі мерзімге беріледі;
– ғылыми әдебиет 5 басылым көлемінде 7 күннен 14 күнге дейінгі мерзімге беріледі.
3. Егер басқа оқырмандар тарапынан сұраныс болмаса, оқырмандар үйге алған кітаптарды, басқа баспа туындыларын және басқа да материалдарды пайдалану мерзімін ұзарта алады.
ОҚЫРМАННЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
1. ЖОО оқырмандарының (студенттер, профессорлық-оқытушылық құрам, ғылыми қызметкерлер, қызметкерлер) құқығы бар:
– Кітапхана ұсынатын кітапханалық-ақпараттық қызметтердің негізгі түрлерін тегін пайдалануға;
– кітапхананың барлық абонементтерінде және оқу залдарында уақытша пайдалану үшін кітаптар және басқа да ақпарат көздерін алуға;
– дәстүрлі карточкалық каталогтар мен картотекалар жүйесі арқылы, сонымен қатар электронды каталог арқылы кітапхана қорының құрамы туралы толық ақпарат алуға;
– кітапхана қызметкерлерінен ақпарат көздерін іздеу және таңдауда кеңестік көмек алуға.
ОҚЫРМАНДАР МІНДЕТТІ:
-әдебиеттерді алу үшін оқырман билетін, студенттік билетті немесе сынақ кітапшасын көрсетуге және әр басылым үшін кітап формулярында қол қоюға;
– кітаптарға, басқа баспа туындыларына және басқа материалдарға ұқыпты қарауға;
– кітапханада алған басылымдарды белгіленген мерзімде қайтаруға.
ОҚЫРМАНҒА РҰҚСАТ ЕТІЛМЕЙДІ:
– кітапханаға сырт киіммен келуге;
– кітапхана үй-жайындағы тәртіп пен тыныштықты бұзуға;
– әдебиет алу үшін басқаның құжатын пайдалануға;
– қол қоймай, кітапты кітапханадан алып шығуға:
– кітапхана басылымдарын бүлдіруге (оларға белгілер қою, астын сызу, парақтарды жұлып алу, түбіршектерін бүгу);
– каталогтар мен картотекалардан карточкаларды алуға;
– рұқсатсыз қызметтік үй-жайларға және кітап қоймаларына кіруге.
1. Правила пользования библиотекой Академии “Bolashaq” разработаны в соответствии с Положением о библиотеке высшего учебного заведения Республики Казахстан.
2. Правила регламентируют общий порядок организации обслуживания читателей высшего учебного заведения, права и обязанности библиотеки и читателей.
ОБЩИЕ ПРАВИЛА ПОЛЬЗОВАНИЯ БИБЛИОТЕКОЙ ВЫСШЕГО УЧЕБНОГО ЗАВЕДЕНИЯ
1. Библиотека организует выдачу читателям во временное пользование книг, газет, журналов и других документов, имеющихся в библиотеке.
2. Выдача литературы на дом производится на абонементах. Читальные залы предоставляют литературу для пользования ею без права выноса.
3. Энциклопедии, справочники, диссертации, авторефераты, текущая периодика, редкие и ценные книги выдаются только для работы в читальных залах.
4. За пользование литературой сверх установленного срока с читателя взимается штраф.
5.Запись читателя в библиотеку производится по предъявлению студенческого билета или зачетной книжки или справки из учебного отдела.
6. Читателем заполняется читательский формуляр.
7. При записи в библиотеку читатели должны ознакомиться с ее правилами и подтвердить обязательство об их выполнении своей подписью в читательском формуляре.
8. Читательский билет является документом, дающим право пользоваться библиотекой, всеми ее абонементами и читальными залами.
9. Срок действия читательского билета – учебный год. Ежегодно библиотека проводит перерегистрацию своих читателей с предъявлением всей числящейся за ними литературы в установленное библиотекой время. Читатели, не прошедшие перерегистрацию, и не сдавшие литературу, библиотекой не обслуживаются.
10. При выбытии из академии читатели возвращают в библиотеку числящиеся за ними издания и читательские билеты.
11. При получении книг, других произведений печати и иных материалов читатели тщательно просматривают издания и в случае обнаружения каких-либо дефектов сообщают об этом библиотекарю, в противном случае ответственность за порчу изданий несет читатель, пользовавшийся изданием последним.
12. Читатели, нарушающие правила пользования или причиняющие библиотеке ущерб, несут административную, гражданско-правовую (материальную) ответственность в формах, предусмотренных действующим законодательством, уставом и правилами пользования библиотекой.
13. Читатели, ответственные за утрату или неумышленную порчу издания, заменяют их такими же изданиями или их копиями, или изданиями, признанными библиотекой равноценными, а при невозможности замены – возмещают реальную рыночную стоимость.
14. Пользование библиотекой бесплатное. Перечень дополнительных платных услуг, оказываемых библиотекой, а также штрафных санкций утверждаются ректором вуза.
ПРАВИЛА ПОЛЬЗОВАНИЯ ЧИТАЛЬНЫМ ЗАЛОМ
1. При заказе литературы в читальном зале предъявляют читательский билет и, получив необходимые издания, проставляют дату и расписываются на книжном формуляре каждого издания.
2. Число книг, других произведений печати и иных материалов, выдаваемых в читальных залах, не ограничивается. При наличии единовременного повышенного спроса число книг может быть ограничено.
3. Не разрешается входить в читальные залы с личными и библиотечными книгами, журналами, газетами, вырезками из печатных изданий и другими печатными материалами.
4. Выносить литературу из читальных залов запрещено. В случае нарушения этого правила, читатели лишаются права пользования библиотекой на срок, определяемый библиотекой, или же на него налагается штраф.
ПРАВИЛА ПОЛЬЗОВАНИЯ АБОНЕМЕНТОМ
1. При заказе литературы на абонементах, читатели предъявляют читательский билет и расписываются на книжном формуляре и проставляют дату, когда издание выдается на руки.
2. Срок пользования литературой, выданной на дом, и количество выдаваемых изданий на абонементах (учебной, художественной и научной литературы) ограничено и выдается дифференцированно:
– художественная литература выдается на срок 14 дней в количестве 3 изданий;
– учебная литература соответственно рабочим программам выдается на семестр; учебная литература, которая пользуется повышенным спросом и имеется в фонде в ограниченном количестве, выдается на срок от 3 до 7 дней;
– научная литература выдается на срок от 7 до 14 дней в количестве 5 изданий.
3. Читатели могут продлить срок пользования взятыми на дом книгами, другими произведениями печати и иными материалами, если на них нет спроса со стороны других читателей.
ПРАВА И ОБЯЗАННОСТИ ЧИТАТЕЛЯ
1. Читатели вуза (студенты, профессорско-преподавательский состав, научные работники, сотрудники) имеют право:
– бесплатно пользоваться основными видами библиотечно-информационных услуг, предоставляемых библиотекой;
– получать книги и любые другие источники информации для временного пользования на всех абонементах библиотеки и читальных залах;
– получать полную информацию о составе фондов библиотеки через систему традиционных карточных каталогов и картотек, а также через электронный каталог;
– получать консультативную помощь от работников библиотеки в поиске и выборе источников информации.
ЧИТАТЕЛИ ОБЯЗАНЫ:
– для получения литературы предъявлять читательский билет, студенческий билет или зачетную книжку и расписываться за каждое издание в книжном формуляре;
– бережно относиться к книгам, другим произведениям печати и иным материалам;
– возвращать полученные в библиотеке издания в установленные сроки.
ЧИТАТЕЛЮ НЕ РАЗРЕШАЕТСЯ:
– посещать библиотеку в верхней одежде;
– нарушать тишину и порядок в помещении библиотеки;
– использовать чужой документ для получения литературы;
– выносить из библиотеки книги, не расписавшись за них;
– портить библиотечные издания (делать в них пометки, подчеркивание, вырывать листы, сгибать корешки);
– вынимать карточки из каталогов и картотек;
– заходить без разрешения в служебные помещения и книгохранилища.